Prawa dziecka

PRAWA DZIECKA


Każdemu dziecku przysługują prawa dziecka tak, jak każdemu dorosłemu prawa człowieka. Prawa dziecka są naturalną konsekwencją praw człowieka. Praw tych nikt nie może dziecka pozbawić. Państwo musi zapewnić dziecku możliwość korzystania z przysługujących mu praw, a wszystkie instytucje w państwie oraz ich przedstawiciele muszą tych praw przestrzegać bo tak stanowi prawo.

Prawa dziecka nie wchodzą w konflikt z prawem rodziców do wychowania dzieci zgodnie z ich wartościami i światopoglądem pod warunkiem, że nie dochodzi do sytuacji niebezpiecznych, groźnych dla dziecka lub niezgodnych z prawem: zaniedbania, krzywdzenia, zmuszania do pracy zarobkowej, unikania obowiązku szkolnego. Najczęściej to rodzice lub opiekunowie reprezentują dziecko przed organami państwa jako pierwsi zgłaszają łamanie jego praw.

Dziecko, które zna swoje prawa jest w stanie świadomie z nich korzystać. Zaczyna rozumieć, że jest traktowane przez Państwo podmiotowo a nie przedmiotowo, że ma prawa które, muszą być respektowane. Znajomość swoich praw umożliwia obronić się dziecku przed przemocą, krzywdzeniem, dyskryminacja. Wie, że ma do tego prawo i, że są instytucje, które powinny mu pomóc.


Kiedy rodzi się dziecko, my dorośli jesteśmy zobowiązani stworzyć mu najlepsze warunki do wszechstronnego rozwoju w poszanowaniu jego godności. Obowiązek ten nakłada na nas uchwalona 20 listopada 1989 r przez ONZ i ratyfikowana przez Polskę w 1991 r Konwencja o Prawach Dziecka. Jest to międzynarodowa umowa, katalog praw cywilnych, socjalnych, kulturalnych i politycznych, przyznawanych dzieciom. Tak więc:

Konwencja Praw Dziecka, będąc międzynarodowym dokumentem prawnym, precyzuje prawa dziecka, przysługujące mu jako człowiekowi oraz dodatkowe uprawnienia, wynikające ze specyficznych dziecięcych potrzeb.

Dzieckiem Konwencja określa osoby poniżej 18 roku życia- wszystkie bez wyjątku. Do zadań państwa (poza realizacją) należy: promocja praw zawartych w Konwencji, respektowanie obowiązków rodziny w zaspokajaniu potrzeb rozwojowych dziecka, a także zapewnienie opieki zastępczej w przypadku określonych zaniedbań.

Moje prawa czyli konwencja o Prawach Dziecka

1.Prawo do życia i rozwoju - oznacza, że nikogo nie wolno pozbawiać życia, a dorośli muszą stworzyć Ci warunki do prawidłowego rozwoju.
2.Prawo do życia bez przemocy i poniżania - oznacza, że bicie, znęcanie się i okrutne traktowanie są niedopuszczalne i karalne.
3.Prawo do wychowania w rodzinie - oznacza, że nikomu nie wolno zabrać Cię od rodziców, chyba, że z bardzo ważnych powodów; gdyby zdarzyło się, że rodzice będą osobno, masz prawo do kontaktów z obojgiem rodziców.
4.Prawo do wypowiedzi - oznacza, że w ważnych sprawach Ciebie dotyczących możesz wygłosić swoje zdanie, opinie, oświadczyć własną wolę.
5.Prawo do stowarzyszenia - oznacza, że możesz należeć do organizacji młodzieżowych, a jeżeli masz 16 lat sam decydujesz o swojej przynależności.
6.Prawo do swobody myśli, sumienia i religii - oznacza, że gdy jesteś wystarczająco świadomy sam decydujesz o swoim światopoglądzie, wcześniej jedynie rodzice mają prawo Tobą kierować.
7.Prawo do nauki - oznacza, że możesz uczyć się tak długo, jak pozwalają na to Twoje zdolności, jeżeli masz 6 lat możesz rozpocząć naukę w klasie "O", pracować możesz gdy skończysz 15 lat.
8.Prawo do tożsamości - oznacza, że musisz mieć nazwisko, obywatelstwo, poznać swoje pochodzenie, mając 13 lat musisz być pytany o zgodę, gdybyś miał zostać adoptowany, a także gdybyś miał mieć zmienione nazwisko.
9.Prawo do informacji - oznacza, że powinieneś poznać swoje prawa, powinieneś mieć dostęp do różnych źródeł wiedzy.
10.Prawo do prywatności - oznacza, że możesz dysponować własnymi rzeczami, masz prawo do tajemnicy korespondencji, nikomu nie wolno bez ważnych powodów wkraczać w Twoje sprawy osobiste i rodzinne.

Prawa dziecka zawarte są także w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej

Zgodnie z art.72 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej mówi się o tym, iż:

1. Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę praw dziecka. Każdy ma prawo żądać od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją.

2. Dziecko pozbawione opieki rodzicielskiej ma prawo do opieki i pomocy władz publicznych.

3. W toku ustalania praw dziecka organy władzy publicznej oraz osoby odpowiedzialne za dziecko są obowiązane do wysłuchania i w miarę możliwości uwzględnienia zdania dziecka.

4. Ustawa określa kompetencje i sposób powoływania Rzecznika Praw Dziecka.


PRAWA DZIECKA W PRZEDSZKOLU


Przedszkole jest pierwszą instytucją, w której dziecko nabywa kompetencji społecznych.
W atmosferze spokoju i akceptacji poznaje własne prawa i reguły życia w grupie.
Wiek przedszkolny jest okresem intensywnego rozwoju psychofizycznego dzieci. W tym czasie kształtują się pierwsze postawy moralne, nawyki mające wpływ na przyszłe życie. Dzieci uczą się odróżniać dobro od zła, wartościowania zachowań własnych i kolegów, poznają reguły w postępowania w grupie społecznej.

Przedszkole stara się stwarzać takie warunki, aby dzieci mogły doświadczać to, co dobre dla nich samych i dla ich otoczenia, aby nabyły takie kompetencje społeczno- moralne, które umożliwią im funkcjonowanie w szerszej społeczności. Przedszkole dba też o to, aby wychowankowie mieli świadomość istnienie własnych praw. Ogromną rolę w uświadamianiu praw i obowiązków odgrywa nauczyciel. Istnieje stała potrzeba uświadamiania dzieciom, jak również ludziom dorosłym praw dziecka.

Prawa dziecka dotyczące przedszkolaków można podzielić według następujących kategorii prawa i wolności osobiste, socjalne, kulturalne :

a) Prawa i wolności osobiste to :- prawo do życia i rozwoju,
- prawo do tożsamości i identyczności (nazwisko, imię, obywatelstwo, wiedza o własnym pochodzeniu),
- prawo do swobody myśli,
- prawo do wyrażania własnych poglądów i występowania w sprawach dziecka dotyczących, w postępowaniu administracyjnym i sądowym,
- prawo do wychowywania w rodzinie i kontaktów z rodzicami w przypadku rozłączenia z nimi ,
- prawo do wolności od przemocy fizycznej lub psychicznej, wyzysku, nadużyć seksualnych i wszelkiego okrucieństwa

b) Prawa socjalne to :
- prawo do odpowiedniego standardu życia,
- prawo do ochrony zdrowia,
- prawo do zabezpieczenia socjalnego,
- prawo do wypoczynku i czasu wolnego.

c) Prawa kulturalne to :
- prawo do nauki,
- prawo do korzystania z dóbr kultury,- prawo do informacji,
- prawo do znajomości swoich praw.

RZECZNIK PRAW DZIECKA

Rzecznik Praw Dziecka stoi na straży praw dziecka określonych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Konwencji o prawach dziecka i innych przepisach prawa, z poszanowaniem odpowiedzialności, praw i obowiązków rodziców. Kieruje się dobrem dziecka oraz bierze pod uwagę, że naturalnym środowiskiem jego rozwoju jest rodzina.

SOS 800 12 12 12 DZIECIĘCY TELEFON ZAUFANIA

Rzecznik Praw Dziecka 

ul. Chocimska 6 

00-791 Warszawa 

telefon: (22) 583 66 00 

PRZYDATNE LINKI

https://brpd.gov.pl/

https://www.gov.pl/web/rodzina/konwencja-o-prawach-dziecka

https://brpd.gov.pl/konstytucja-rp/

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20000060069